Kuzey Kutup Dairesinin içinde yer alan, neredeyse tamamen buz ve kayadan oluşan, 2.166.000 km² yüzölçümüyle dünyanın en büyük adası: Grönland. Peki, bu buzdan ve kayadan oluşan adaya ismini veren Vikingler neden yeşil ada anlamına gelen Grönland’ı tercih etmişti? Ve başka bir soru daha, Vikingler istila etmek için neden sıcak olan güneyi değil dondurucu soğuklara ev sahipliği yapan kuzeyi tercih etmişti? Gelin videonun devamında hep beraber inceleyelim.
Vikingler, özellikle 8. ve 11. yüzyıllar arasında Avrupa’da denizcilik ve korsancılık açısından önemli faaliyetlerde bulunan Nordik bir topluluktu. Anayurtları günümüz Norveç’inin güneybatısı, İsveç’in güney kıyıları ve Danimarka’ydı. Norslar da denen bu topluluğun meşhur ismi olan Viking ise kendi dilleri Eski Nors dilinde vikingar kelimesinden gelmekteydi ve bu kelime de zaten doğrudan yağmacı, korsan anlamlarına geliyordu. Vikingler gemilerine binip kıta Avrupası’nın sahillerine akınlar yapıyor, buraları yağmalıyor ve bazen de kolonileştiriyordu. Kıta Avrupası kolonileştirmek için pek müsait sayılmazdı aslında. Çünkü hâlihazırda burada zaten yaşayan insanlar vardı. Bu yüzden sadece ganimet toplamak için Kıta Avrupası’na akınlar yapılırdı. Hatta yapılan akınlar Atlantik kıyılarıyla sınırlı kalmamış, Akdeniz’e kadar inmişti. Öyle ki Sicilya ve Endülüs gibi bölgeler bir süre hâkimiyet altına alınmış, kontrol altına alınan bölgelerin sahil şeritleri Viking filoları için bir sığınak olmuştu. Yalnızca deniz alanında güçlü olmakla yetinmeyen Vikingler kara savaşlarında da oldukça üstündü. Bu sayede Rus diyarları üzerinden Kırım’a inen Vikingler Bizans’la barışçıl faaliyetlerde de bulunmuş İstanbul’a ticaret yapmak için inmişlerdi. Öyle ki bir Viking komutanı Ayasofya’ya imzasını atmıştı. Bu yazı şu anda Ayasofya’da hâlâ görülebilmekte.
Kısaca Vikinglerin güney akınları bu şekildeydi, herhangi bir koloni kurulamıyor yalnızca yağma, ganimet ve ticaretle uğraşılıyordu. Ancak kuzey toprakları kolonileştirmek için tam da Vikinglere göreydi. Çünkü bu topraklarda ya kimse yaşamıyor ya da yaşıyorsa bile İnuitler gibi Vikinglere karşı pek direnemeyecek düşük nüfuslu halklar yaşıyordu. Bu sayede Vikingler, Shetland Adaları, Faroe Adaları, İzlanda, Grönland ve hatta Kanada’daki Labrador sahilleri ve Newfoundland’de koloniler kurmuştu. Shetland ve Faroe Adalarını kolonize ettikten sonra İzlanda sahillerine ayak basan Vikingler buranın çok soğuk olduğunu fark etmişlerdi. Her ne kadar volkanik faaliyetler sayesinde yeşil bir iklime sahip olsa da sonuçta dağ etekleri karla kaplıydı. Vikingler ilk defa bu kadar soğuk bir yer görmüşlerdi. Bu yüzden buranın adını İzlanda yani Buz Adası verdiler. Keşiften sonra anayurtlarına geri dönen Vikingler şimdi koloni kurmak için halk toplamak zorundaydı. Ancak adı buz adası olan bir diyara kim yelken açmak isterdi ki? Her ne kadar bereketli toprakları, leziz balıklarla dolu gölleri olsa da adından dolayı koloniye rağbet beklenenden az oldu. İzlanda’yı keşfeden Vikingler bu olay üzerine ne kadar yanlış bir şey yaptıklarını anladılar. İlerleyen zamanlarda Kızıl Erik Grönland’ın keşfedilmesiyle beraber burada bir koloni kurmaya karar verdi. Sırf adından dolayı beklenen rağbeti görmeyen İzlanda’dan haberdar olan Kızıl Erik bunun üzerine adanın adını Grönland yani yeşil ada koydu. Her ne kadar gelenler hayal kırıklığına uğrayacak olsa da diğer Vikingleri buraya çekebilmenin yolu buydu. Yemyeşil çayırlarda bereketli bir toprak görmeyi uman Vikingler buz ve kayadan oluşan bir ada gördüklerinde geri dönmek isteseler de artık gelmişlerdi bir kere. Bu yüzden burada kalmaya devam ettiler. İşte Grönland’ın ironik adı tam da buradan geliyordu.
Tabii Viking kolonizasyonu Grönland’da bitmedi, onlar çok daha ileri gitti. Kolomb’dan 500 yıl önce Kuzey Amerika’ya koloni kurmaya gittiler. Grönland’ın batı kıyılarından yola çıkan gemiler önce Baffin Adası kıyılarını gördü. Daha sonra güneye inmeye başladılar ve Labrador Yarımadası’nın açıklarına ulaştılar. Labrador Yarımadası Hudson Körfezi, Labrador Denizi ve St. Lawrence Körfezi tarafından çevrelenen ve Kuzey Amerika kıtasından denize doğru uzanan bir kara parçasıydı. Bu kıyılara ulaşan Vikingler böylece Kuzey Amerika kıtasına ulaşan ilk Avrupalı topluluk oldu. Daha sonra biraz daha güneye inerek Newfoundland isimli adaya kadar ulaşan Vikingler bu bölgede bir koloni kurdu. Bölgeye Vikingler tarafından Vinland ismi verildi. Günümüzde Newfoundland’in en kuzeyinde L’anse Aux Meadows adındaki bir kasabada Viking yerleşimlerine dair kalıntılar bulundu. Şu anda burada arkeolojik kazılar yapılmakta ve gün yüzüne çıkan kalıntılar sergilenmekte.
İlerleyen yıllarla beraber bu diyarlara yerleşen Vikingler yavaş yavaş etkisini kaybetmeye başladı. Özellikle Vinland’da çok çabuk geri çekildiler. Ama Grönland’da 15. yüzyıla kadar varlıklarını sürdürdüler. Burada da hem zaten kısıtlı olan ormanların sürekli kesilmesi ve fazla rehavete kapılmaları dolayısıyla daha fazla tutunamadılar. İşte Kuzey Vikingleri ve Grönland’ın hikâyesi buydu. Böylece bir videomuzun daha sonuna geldik. Videolarımızdan haberdar olmak için abone olmayı ve bizlere destek olmak için videoyu beğenmeyi unutmayın.
0 Yorum