Elon Musk, Mars’ın kolonileştirilmesine kafayı takmış durumda. Dünyaca ünlü girişimcinin çılgın projesine dair bir zaman çizelgesi de mevcut. Elon Musk’ın 2002 yılında SpaceX’i kurmasının en temel sebebi, Mars’ın kolonileştirilmesi için NASA’nın yeterince çalışmadığına inanması ve insanlığın bir yedek planının olmamasıydı. O günden bu yana SpaceX’in yaptığı uzay havacılık geliştirmeleri epey konuşuldu. Falcon 1 ile başlayan yolculuk, kendi inebilen küçük bir roket olan Grasshopper, sıkça haberlere konu olan Falcon 9, kargo amaçlı uzay mekiği Dragon ve süper ağır yük taşıyabilen Falcon-Heavy ile devam etti.
Bizden 225 milyon kilometre kadar uzakta olan Mars, kızıllığı ile ne kadar güzel olsa da, çok az oksijene sahip, çok fazla ultraviyole ışığa maruz kalan bir gezegen. Ama bütün bunlar “daha fazla hava” sayesinde sorun olmaktan çıkabilir. Yüksek hava basıncı ve sıcaklık, yüzeyde sıvı suyu mümkün kılabilir, ısınan Marsta bitki yetiştirebilir ve havasını nefes alacağımız bir atmosfere dönüştürebiliriz. Mars yeni bir Dünya olabilir. Çünkü Mars, Güneş’in “yaşanılabilir bölgesi“nde yer alıyor.
“Yaşanılabilir Bölge nedir?” diye soracak olursanız, bir yıldızın yörüngesinde dolanan bir gezegenin yüzeyinde bulunan suyun sıvı halde kalabilmesini destekleyecek oranda ısı aldığı, ne suyun tümüyle buz tutacağı kadar soğuk, ne de tümüyle buharlaşacağı kadar sıcak olmayan yörünge uzaklığıdır.Oraya küçük bir mekik göndermek bile epey zor ve masraflı, insanlar ve ekipmanlarla dolu devasa bir mekiğin gerektireceği çabayı ve maliyeti düşünün bir de.
Peki neden Mars? Çünkü diğer bütün adaylardan daha dost canlısı, yüzeyinde bizi kavuracak sıcaklıklar veya yakındaki bir gaz devinden kaynaklanan ölümcül dozda radyasyon yok. Üstelik yüzeyinde bir zamanlar sıvı su vardı, atmosfer basıncı yüksekti ve atmosferi de kalındı, bizler için çok daha uygun, belki de yaşanabilir bir gezegendi.Uzay yolculuklarında zaman çizelgelerine pek güven olmasa da, SpaceX’in planı aşağı yukarı belli. Elon Musk’a göre şu anda projenin en zor kısmı uzay gemisi. Bu yüzden kaynakların çoğu oraya ayrılmış durumda.
Bu amaçla, Los Angeles Limanı’nda 1860 metrekarelik bir çadırda çalışan mühendisler, bir prototip üretme amacıyla gelişmiş karbon fiber materyaller ile çalışıyorlar.SpaceX, Mars planları üzerinde çalışmak için NASA ve diğer partnerleriyle atölye çalışmaları da düzenliyor. Yine de yolcuların radyasyondan, açlıktan ve birbirlerinden korunması konusunda çözülmesi gereken çok şey var.
Mars’a yönelik görevler arasında en önemli yıllardan biri ise 2022. Yani Musk’ın ilham verici takviminde 2022 bir kırılma noktası. Bu yıl içerisinde Mars’a yönelik ilk görevler başlıyor. Henüz insanlı sefer olmasa da ilk adım atılmış olacak. Dünya ve Mars’ın yörüngelerini göz önüne aldığımızda iki gezegenin iki yılda bir birbirlerine yaklaştıklarını görüyoruz, bu bilgiye göre denemelerin yapılması için en ideal tarihler 2022 yaz ayları olarak gözüküyor. Mars’a iniş ise 2022 sonu veya 2023 başında gerçekleşecek.
İnsansız olarak gönderilen ilk gemilerin 2022 sonu ya da 2023 başında inmesi bekleniyor. Bu gemilerde bulunan yükler, gelecek görevlerde kolonilericilerin ihtiyaç duyacağı ekipman ve makinelerden oluşacak.Bu malzemeler güç üretmek, hava toplamak, ince Mars havasını şişelemek, bu materyalleri dünyaya dönüş için sentezleyerek metan yakıt üretmek için kullanılabilecek.
SpaceX’in Mars Geliştirme Baş Mühendisi Paul Wooster bu görevler hakkında bilgi vermiş ve bu insansız kargo görevlerinin, hedeflenen noktalarda su olduğunu doğrulamak, inişe engel bir durum olup olmadığını kontrol etmek ve daha sonraki görevler için ihtiyaç duyulacak alt yapıyı oluşturmak olduğu söylemişti.2024 yılına geldiğimizde ise ilk kargo, destek ve gözlem görevlerinde bir aksilik çıkmazsa, SpaceX bir ya da iki ekibi Mars’a gönderecek. Wooster, her geminin en az yüz tonluk yükü olacağını söylemişti. Bu miktar, bir ekibi Mars’ta yıllar boyunca idare edebilecek bir miktar. Gelecek yıllarda ortaya çıkacak teknolojilere göre bu yüklerin miktarı ve içeriği değişebilir.İlk insansız uçuşlar gibi, mürettebatlı uçuşlar da 6 ila 9 ay arasında bir zaman alacak.
2025’te ilk astronotlar muhtemelen gemilerini evleri olarak kullanacaklar. Çok rahat bir ev diyemeyiz belki, ama Mars’ta hemen yaşanabilir ortam kurulması gereksinimini ortadan kaldıracaktır. Sonraki aşama ise adeta gerçek hayatta Surviving Mars oynamaya benzeyecek.2028’de Mars Üssü Alfa’nın Kurulumunun Tamamlanması, 2030’larda ise ilk Mars şehrinin kurulması planlanıyor.
Buradan sonrası ise kulağa biraz daha bilim kurgu gibi gelmeye başlıyor. Bahsi geçen bütün araçların başarılı şekilde çalışması bile oldukça zorken, bu kısmı artık fantaziye kaçıyor. Elon Musk’a göre Mars şehirlerinde dünyadaki her şey olacak.Planın en önemli kısımlarından biri ise 2100’lerde Mars’ı dünya benzeri bir gezegene çevirmek.Mars’ı dünyalaştırmanın en temel yolu, belki de atmosferini “kirletmek”.
Dünyalaştırma, yapay olarak iklim değişimi yaratmak ve bunu çok hızlı yaratmak anlamına gelen bir terim. Bilim kurgudan çıkıp gerçeğe dönüşmeye yaklaşan teknolojilerden bir tanesi de bu. İklimi yaşayabileceğimiz hale getirmenin en kolay yolu ise, gezegenin karbondioksit açısından zengin kutuplarını eritmek. Uygun bir atmosfer oluşmadan radyasyondan koruyan bir katman olmaz, daha da önemlisi kıyafetsiz nefes almak üs dışında imkansız hale gelir.
Eğer bugün Dünya’yı karbon salınımı ile kirlettiğimiz gibi Mars’ı “kirletseydik” ihtiyaç duyduğu ısınmayı sağlar ve orayı yaşanır bir yer yapmak için ilk adımları atmış olurduk.Böylesi bir çalışma en iyi tahminle günümüzden yüzyıl sonra başlayabilir. Getirisi ise mavi-yeşil bir gezegen olacaktır.Mars’ı dünyalaştırmak için öncelikle bu atmosferi bizimkine benzetmeliyiz, ısıtmalıyız. Ortalama -63 santigrat derece ile Mars biraz fazla soğuk.Başka bir fikir de, yörüngeye Güneş ışığını yansıtan ince PET filmi yada benzeri bir malzemeden yapılan aynalar yerleştirip, bunlarla kutuplardaki kuru buzun çözülmesine yardımcı olmak ve gezegeni ısıtmaktır.
Bununla birlikte hali hazırda Mars’a ulaşan Güneş ışığını daha verimli kullanmak amacıyla koyu bir toz tabakası ile kutupları kaplayıp daha çok ısınmalarını sağlamak da bir çözüm olabilir.Yüzeyi ısıtıp atmosfer basıncını arttırdık. Yükselen atmosfer basıncı uzaydan gelen radyasyon miktarını daha da azalttı. Basınç ve sıcaklık sayesinde kutuplardaki su buzu eriyerek eski okyanus ve göl yataklarını tekrardan doldurdu. Sıcaklık arttıkça yer altındaki buz rezervleri de eriyerek ve buharlaşarak ekosisteme dahil olup, gezegenin okyanus seviyesini daha da arttıracaktır. Şimdi sıra yoğun karbondioksit atmosferi nefes alabileceğimiz bir şeyle değiştirmekte.Bitki ekiminden önce Mars topraklarını bitkiler için daha uygun, organik bir hale getirmemiz gerekiyor.
Bu sebeple Mars’ı eski dostlarımız algler, yosunlar ve diğer mikroorganizmalar ile doldurmalıyız. Bu mikroorganizmalar Mars’ın yoğun CO2 ortamından faydalanarak hem toprağı karbon ve diğer organikler ile dolduracak, hem de oksijen üretimine katkıda bulunacaklardır. Bitki ekimi yapılabilecek toprak zenginliği elde edildiğinde de, kızıl gezegen mavi-yeşil bir bahçeye dönüştürülecek şekilde ekilerek, ormanlarla kaplanacaktır.Yine de Mars’ın olmayan manyetik alanı ve düşük kütleçekimi nedeniyle, Güneş rüzgarları tarafından atmosferi sürekli süpürülüyor. Bizim oluşturduğumuz yeni ve kalın atmosferin uzun vadedeki kaderi de bu olacak.
Mars’ta yetişecek insan nesilleri, düşük kütleçekimi nedeniyle Dünya’da olduğundan daha uzun boylu ve zayıf kemik yapılı olacaklardır. Bu kişiler Dünya’ya geldiklerinde gezegenimizin 3 kat fazla olan kütleçekimi karşısında ayakta durmakta ve yürümekte büyük zorluk çekecekler.”İnsanlığın karşısında bugün iki yol var; Dünya’da sonsuza kadar kalıp, soyumuzun kaçınılmaz tükenişini beklemek ya da uzaya yolculuk yapıp, gezegenler arasında hayatta kalabilen bir tür haline gelmek.”
Ne kadar zor görünse de Mars’ın yeni bir Dünya yapılması teorik olarak ve teknolojik olarak mümkün. Elimizdeki yöntemler ile Venüs’ü dünyalaştırmaktan çok daha kolay ve olası. Eğer önümüzdeki yüzyıl içinde dünyalaştırma işlemi başlayacak olursa, harcanacak emek ve yönteme göre birkaç yüzyıl ve birkaç bin yıl içinde Mars yeni bir Dünya haline gelebilir.