Düşünmek, evet Aslına bakılırsa çok geniş bir konu olarak gözüküyor. Bi hayli de öyle zaten
Peki biz bunu neden yaparız, niçin yaparız ve tabiiki de asıl soru nasıl yaparız?
Evet hepimizin yaptığı bir aktivitedir düşünmek. İnsanı insan yapan şeylerden biride budur aslında. İnsan düşünen bir varlıktır çünkü. Peki işte soru geliyor. Nasıl düşünebildiğinizi hiç düşündünüz mü? Evet soru biraz karmaşık olabilir bende kabul ediyorum:)
Düşünmenin ne olduğuyla başlamak gerek bence
Düşünme, sistematik ya da rastlantısal olarak düşünce üretimiyle sonuçlanan zihinsel bir süreçtir.
Peki biz bunu biz nasıl fark edebiliyoruz diye sorarsanız Aslında pek de farkedebiliyoruz da diyemeyiz.
Evet belki bazı tıbbi cihazlar sayesinde beynin anatomik yapısını inceleyebiliyoruz.
Fakat henüz
düşünmenin
fizyolojik bir süreç olarak ayrıntılı ve net bir şekilde betimlemesini kısmetse olur diyelim 🙂
Düşünmenin psikolojik anlamdaki tabiri ise
, daha çok algı ve anlama gücüyle ilintilendirilmekte,
Yani problem çözme
ve karar verme bağlamında ele alınmakta. Ayrıca Düşünme, her türden akıl yürütmenin yanısıra,
sezme veya hayal kurma şeklinde de belirtilebilir.
Hatta farklı biçimleri de var
bunlardan bir kaçı ise
Mantıklı düşünme-mantıksız düşünme
Somut düşünme-soyut düşünme
Ve som olaraksa
Bilinçli düşünme – Bilinçsiz düşünme
tabi bunların devamı da var
açıklamada bulabilirsiniz
Peki gelelim bu düşünmemizi sağlayan organa
Yani beynimize
Beynimiz o kadar muazzam bir organdır ki, müthiş bir denge ve çalışma prensibine sahiptir.
Hatta beyin öyle bir yapıdadır ki
adeta yaşlanmaz. İşleyen demir ışıldar misalidir beyin
Her neyse gelelim biz bu düşünce duygusuna
Bizi biz yapan yani insanı insan yapan bu düşüncelerin bulduğunu yer beynimizdeki serebrum bölümüdür (diğer bir değişle telensefelon’dur).
İşte Bizi biz yapan bu sistemin temel yapı taşı, nöron ismi verilen beynin ana sinir hücreleridir.
Bu nöronlar gerçekten çok önemli görevlere sahiptirler
Hatta yetişkin bir insanın beyninde 100 milyar adet nöron bulunduğu biliniyor. Sayı harbiden fazla
Bu yapılar yani nöronlar embriyonik gelişimin 7. haftasında oluşmaya başlarlar. Hatta o kadar hızlı bir
oluşum söz konusudur ki, saniyede yaklaşık 5000 nöron üretiminden bahsedilebilir.
Algı, zekâ,
akıl, mantık, düşünce gibi bilişsel fonksiyonların hepsi nöral aktivitenin sağladığı fonksiyonlardır.
ve nöronlar birbirleriyle elektro-kimyasal bir işlemle haberleşerek yeni bağlantılar oluştururlar.
Bunu bir WhatsApp bağlantısı gibi düşünebilirsiniz
İçinde milyarlarca insan aynı anda mesajlasiyor. Gerçekten akıl sır etmiyor değil mi?
İşte gücünü tamda buradan alıyor.
Tüm duygular, düşünceler, eylemler kısacası tüm aktivitelerimiz bir nörondan diğerine iletilen
elektro-kimyasal sinyallerle meydana geliyor.
Her nöron; dendrit adı verilen uyarıcı sinyallerin alındığı bir giriş bölgesi ile, uyarıları
hücre gövdesinden alıp diğer hücrelere ileten çıkış bölgesi yani akson yapılarından oluşuyor.
Bu cümle biraz karışık gelmiş olabilir. Bunu basit bir şekilde anlatirsak
Nöronların temel görevi, beynin verdiği kararlara uygun biyo-elektrik sinyalleri dağıtmaktır diyebiliriz. Direk amacına bağladık bu şekilde…
Uyarılan nöronlar şimşek çakması gibi bir hızla diğer nöronları uyararak karmaşık bir nöron ağı
oluştururlar. Her nöronun akson ucu, elektrik kablolarındaki gibi miyelin kılıf adı verilen özel
bir doku ile sarılarak izole edilmiş haldedir. Bu doku enerjinin iletim hızını arttırarak, düşünme
ve öğrenme becerilerini geliştirir.
Mesela Yeni bir şey öğrendiğimizde ve aslında bir şeylere “kafa yorduğumuzda” nöronlar arasında yeni
bağlantılar oluşturmuş oluruz.
Bu düşünsel olaylar sonucunda ise karmaşık nöron ağları oluşur. Aynı WhatsApp örneğinde olduğu gibi yani
Bu bağlantılar arasındaki boşluğa ise sinaps adı verilir. Her nöron, ortalama olarak 1000 sinaps
(sinir bağlantısı) oluşturur. Sinapsların sayısı ne kadar fazlaysa, verilerin işlenebilirliği o
kadar fazla diyebiliriz. Beynimize saniyede yaklaşık 400 milyar bit bilgi girer; ne kadar çok sinaps,
o kadar çok bilgi işlemek ve bu girdileri verimli bir şekilde değerlendirebilmek demektir. Ortalama
bir beyin bu verilerin 2000 bit kadarını işleyebilir. Bilişsel fonksiyonların karşılaştırılması aşamasında
ise beynin büyüklüğü yani nöron sayısı değil, sinaps sayısı önemli kıstastır. Yani sinaps sayısı
ile zekâ seviyeniz doğru orantılı diyebiliriz. Nöron sayısı azalmaz ama sinaps sayısı azalabilir.
Zaman içinde aktif etmediğiniz verileri artık hatırlayamadığınızı görürsünüz. Beynimizde 100 milyar
nöron olduğuna göre, toplamda 100.000.000.000.000 (100 trilyon) adet sinaps bulunur! Etkileyici,
değil mi?
Peki Düşünme aşamasında beyinde ne gibi değişiklikler oluyor?
Bu soruda bir hayli güzel bir soru
Düşünme yeteneğimiz o kadar güçlüdür ki;
Bununla ilgili bir deney bile yapılmış
yaşamadığı bir deneyimi hayal eden bir kişiyle,
bu deneyimi yaşayan bir kişi karşılaştırıldığında, ikisinin de beyinlerindeki nöron
ağının birbiriyle aynı olduğu bulunmuş. Bu deney işin basit kısmı tabi
Ekranda gördüğünüz PET yani (Pozitron Emisyon Tomografisi) görüntüsünden de anlayacağımız üzere,
düşünürken beyin aktivitesinin en yüksek seviyede olduğunu görebiliyoruz.
Herhangi bir şeyi düşünürken, inaktif nöron bağlantılarını aktif hale getirmiş
oluyoruz. Yani Bir şeyi çok düşündüğümüzde beynimiz her zamankinden daha fazla enerji
kullanıyor. Fazla düşünmek bir insanı yoruyor yani
Düşünce adını verdiğimiz kavramı, beyindeki hücrelere ulaşan elektro-kimyasal
sinyallere verilen biyo-kimyasal tepkilerin tümü olarak açıklayabilmemiz mümkün.
Yani düşündüğünüz şey, tamamen bunun için özelleşen hücrelerin meydana getirdiği
beyinsel tepkimelerden oluşuyor. Beynimizde her gün ortalama 50.000–70.000 düşünce
oluşur. Herhangi bir konu hakkında ne kadar çok düşünürsek, o konuyla alakalı özel
nöron ağları güçleniyor ve her seferinde harcanan enerji daha da azalmış oluyor.
Ve evet şu anda videoyu izleyen sen Bu muhteşem hissin tadını çıkar gerçekten
Düşünmek; bizi biz yapan, var oluşumuzun en yegane olayı. Sahip olduğumuz
en karmaşık ama aynı zamanda en mucizevi organımız beynimiz.
Onu neden kullanmayalım? diye bir soru soracaksan sana şunları diyebilirim.
Düşünmekten, sorgulamaktan, fikir yürütmekten ve her konu hakkında
kafa yormaktan çekinmeyin. İşleyen demir ışıldar(pas tutmaz) ve insan;
düşündüğü, düşünebildiği sürece vardır.
Ve tekrar sen Bilimi sev ve bilimle kalmaya devam et
Bir sonraki videoda görüşmek üzere hoşçakal
0 Yorum